Documenten

Documenten

D005119

dagboek

Amsterdam & Westerbork

handgeschreven

true

true

false

false

true

Op zaterdag 8 maart 1941 begint Etty Hillesum, zeer waarschijnlijk op aanraden van Julius Spier, te schrijven aan het dagboek dat haar postuum wereldberoemd zal maken. Ze schrijft elf cahiers vol tot ze op 12 oktober 1942 haar laatste dagboekaantekening maakt. Vanaf het allereerste moment dat Etty aan het schrijven slaat, is duidelijk dat zij haar dagboek wil gaan gebruiken als middel tot zelfonderzoek en zelfreflectie en vanuit de behoefte dingen op te schrijven. “Zo een verlangen een paar woorden op te schrijven” (dagboek 8 april 1942) en twee maanden later: “Ik heb Han ook proberen uit te leggen dat iemand als ik verplicht is zich rekenschap van al z'n stemmingen te geven, om ze op die manier onder controle en discipline te krijgen, omdat ze me anders overwoekeren zouden. En een dagboek, nu ja een dagboek is er toch eigenlijk alleen voor om met allerlei stemmingen tot klaarheid te komen, tenminste bij mij is dat zo” (dagboek 6 juni 1942). --- --- --- Met haar dagboek sluit Etty aan bij een traditie van dagboeken schrijven die zijn wortels heeft in de achttiende eeuw en die in de negentiende eeuw aan kracht wint. Naast het luchten van een bezwaard gemoed vormen ook moeilijke tijden vaak een aanleiding om aan een dagboek te beginnen. Zo houden tijdens de Tweede Wereldoorlog meer mensen dan normaal een dagboek bij; men wil als het ware getuigenis afleggen. Hoewel die motivatie bij Etty ongetwijfeld ook meespeelt, lijkt die bij haar toch minder sterk te zijn dan haar behoefte aan introspectie. Haar dagboek is tamelijk filosofisch en sterk beïnvloed door haar spirituele ontwikkeling. Gezien haar gerichtheid op het eigen ik valt het ook te begrijpen dat zij zeer onder de indruk is van de autobiografie van Augustinus. --- --- Ten slotte gebruikte Etty haar dagboek ook als middel om haar schrijfstijl te oefenen. Haar ambitie is om schrijfster te worden. We zien haar stijl in de loop van de tijd inderdaad beter worden. Uit haar wens dat haar geschriften gepubliceerd zullen worden, blijkt duidelijk dat zij schrijft om gelezen te worden. En gelezen wordt zij. Haar werk is in vele talen vertaald. De oorspronkelijke dagboekcahiers behoren ongetwijfeld tot de topstukken in onze documentencollectie. --- --- --- De cahiers zijn genummerd: 1 t/m 11. Nummer 7 ontbreekt. --- Cahier I: 08-03-1941 tot 04-07-1941. --- Cahier II: 04-07-1941 tot 21-10-1941. --- Cahier III: 21-10-1941 tot 06-12-1941. --- Cahier IV: 08-12-1941 tot 25-01-1942. --- Cahier V: 16-02-1942 tot 27-03-1942. --- Cahier VI: 27-03-1942 tot 30-04-1942. --- Cahier VII: Ontbreekt --- Cahier VIII: 18-05-1942 tot 05-06-1942. --- Cahier IX: 05-06-1942 tot 03-07-1942. --- Cahier X: 03-07-1942 tot 29-07-1942. --- Cahier XI: 15-09-1942 tot 13-10-1942.

true